İzmir yaşanmış depremler
İzmir tarih boyunca çok kez depreme maruz kalmıştır. Caroline Finkel-Nicolas Ambraseys’in “Türkiye’de ve Komşu Bölgelerde Sismik Etkinlikler 1500-1800” isimli Türkiye deprem tarihine ait bilgileri içeren ve Osmanlı tarihçilerinden Mübahat Kütükoğlu hocamızın İzmir’in tarihini anlatan çalışmalarından bu depremleri öğrenebiliriz.
İzmir, Kanunî döneminin ilk yıllarında 1.300 kişilik nüfusuyla Osmanlı Devleti’nin Anadolu’daki en küçük şehirlerindendi. 17. yüzyılda Avrupa ticareti ile bir liman kenti olarak büyümeye başladı. 1659’da İzmir 6.600 kişilik bir nüfusa ulaştı. 16. yüzyılda Müslümanlar’ın yanısıra şehirde sadece ufak bir Rum nüfus yaşarken, 17. yüzyılda gelişen ticaretle birlikte gayrimüslim nüfusu da artarak çeşitlenmiş oldu. Yahudi ve Ermeniler de İzmir’e yerleşti. Ticaretle birlikte İzmir’de birçok konsolosluk açıldı. Avrupalı tüccarlar İzmir’de yaşamaya başladı. Büyüyen İzmir, 19. yüzyılın sonlarında 145 bin kişilik nüfusuyla Osmanlı imparatorluğun en büyük şehirlerinden birisi oldu.
İzmir’de ilk büyük deprem 178 yılında meydana gelmiş, şehir harabe hale geldiği için yeniden inşa edilmiştir.
İzmir’de İkinci önemli deprem 1025 yılındadır.
İzmir’de diğer depremler ise 1626, 1639, 1653, 1654, 1659, 1664, 1667, 1674, 1676, 1679, 1680 ‘de depremler olmuştur. Fakat en şiddetli İzmir depremi 1688 yılı depremidir.
Bu deprem 10 Temmuz 1688’de saat 11.45’de 20-30 saniye kadar devam eden deprem şehirde büyük hasara yol açmıştı. Denize yakın yerlerde tahribat çoktu ve sahil kesimlerinde yer yarılmış, çatlaklardan su fışkırmış, deniz karaya doğru yarım metreden fazla ilerlemişti. 17 büyük camiden yalnızca 14’ü yıkılmıştı. İzmir Körfezi’nin Sancakburnu Hisarı yıkılıp, suya gömülmüştü ve bu depremde ölü sayısı 5.000’den fazlaydı. Depremi yangın felaketleri takip etti. İki büyük felaketin ardından şehirde salgın hastalık tehlikesi çıktı.
Türkiye’deki en çok can alan diğer depremler
| Sıra | Tarih | Yer | Şiddet | Can kaybı |
|---|---|---|---|---|
| 1 | 27.12.1939 | Erzincan | 7.9 | 32968 |
| 2 | 17.8.1999 | Gölcük (Kocaeli) | 7.8 | 17480 |
| 3 | 24.11.1976 | Van) | 7.5 | 3840 |
| 4 | 12.11.1999 | Düzce | 7.5 | 763 |
| 5 | 9.8.1912 | Tekirdağ | 7.3 | 216 |
| 6 | 28.3.1970 | Gediz (Kütahya) | 7.2 | 1086 |
| 7 | 18.3.1953 | Yenice (Çanakkale) | 7.2 | 265 |
| 8 | 1.2.1944 | Bolu | 7.2 | 3959 |
| 9 | 27.11.1943 | Ladik (Samsun) | 7.2 | 4000 |
| 10 | 23.10.2011 | Van | 7.2 | 644 |